WASHINGTON (AP) — Một dải đất hẹp thuộc quyền sở hữu liên bang, chạy dọc theo biên giới Hoa Kỳ và Mễ Tây Cơ, dự trù sẽ được giao cho Bộ Lục Quân Hoa Kỳ để sáp nhập vào khuôn viên một căn cứ quân sự. Theo lời các giới chức Hoa Kỳ cho biết với hãng thông tấn The Associated Press, việc này có thể cho phép binh sĩ bắt giữ những người xâm nhập bất hợp pháp, kể cả các di dân vượt biên.
Dải đất nêu trên — được biết đến với tên gọi Roosevelt Reservation — là một hành lang rộng 60 bộ Anh (khoảng 18 mét), kéo dài từ tiểu bang New Mexico đến California, ngoại trừ các phần đất thuộc quyền sở hữu tư nhân hoặc thổ dân. Trước đây khu đất này thuộc quyền quản trị của Bộ Nội Vụ, nhưng theo một bản ghi nhớ của Tổng thống Donald Trump công bố vào tối Thứ Sáu, quyền kiểm soát đã được chỉ thị chuyển giao cho Bộ Quốc Phòng.
Việc đưa dải đất này vào thẩm quyền của quân đội được coi là một nỗ lực của hành pháp nhằm lách luật liên bang Posse Comitatus Act, đạo luật cấm binh sĩ thi hành công vụ dân sự trong lãnh thổ Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nếu khu vực này được xem như một phần của căn cứ quân sự, thì binh sĩ có thể đảm trách nhiệm vụ an ninh tại chỗ. Dẫu vậy, một số chuyên viên pháp lý nhận định rằng biện pháp này nhiều phần sẽ bị thách thức tại tòa án.
Một viên chức quốc phòng, yêu cầu được ẩn danh, cho biết trong vòng 45 ngày tới, Bộ Quốc Phòng sẽ thử nghiệm việc kiểm soát một phần đất thuộc Roosevelt Reservation nằm tại New Mexico, phía Đông căn cứ Fort Huachuca (thuộc tiểu bang Arizona). Trong thời gian thử nghiệm, quân đội sẽ dựng thêm hàng rào và bảng cảnh cáo cấm xâm nhập.
Những ai xâm phạm khu vực này mà không có sự cho phép có thể bị lực lượng an ninh quân đội bắt giữ, theo lời giới chức nói trên. Các di dân không có giấy tờ hợp pháp, nếu bị quân đội tạm giữ, sẽ được giao lại cho các cơ quan công lực địa phương để xử lý theo thủ tục dân sự.
Hiện chưa rõ việc sát nhập thêm phần đất này có đòi hỏi Bộ Quốc Phòng phải điều động thêm quân số ra biên giới hay không. Theo các nguồn tin, hiện có khoảng 7.100 binh sĩ hiện dịch đang phục vụ tại khu vực biên giới dưới quyền chỉ huy của liên bang, và khoảng 4.600 quân nhân thuộc lực lượng Vệ binh Quốc gia do tiểu bang điều động.
Từ trước đến nay, quân đội liên bang chỉ tham gia vào các hoạt động hỗ trợ tại biên giới, như xây dựng và gia cố hàng rào, phối hợp trong các chuyến bay trục xuất di dân về nguyên quán hoặc đưa đến cơ sở giam giữ tại Guantanamo, Cuba. Ngoài ra, quân đội còn trợ giúp cơ quan Quan Thuế và Biên Phòng Hoa Kỳ (CBP) trong việc giám sát và thực hiện một số công tác hành chánh.
Giáo sư Elizabeth Goitein, chuyên viên về quyền hạn khẩn cấp của tổng thống tại Trung tâm Tư pháp Brennan, cho rằng việc sử dụng binh sĩ trong trường hợp này rất có thể sẽ bị bác bỏ trước tòa. Bà lập luận rằng học thuyết “mục tiêu quân sự” (military purpose doctrine) — một ngoại lệ hiếm hoi trong đạo luật Posse Comitatus — chỉ có thể áp dụng khi các hoạt động công lực không phải là mục đích chính. Trong trường hợp này, bà nói, việc Tổng thống Trump chuyển giao Roosevelt Reservation cho quân đội rõ ràng nhằm mục tiêu an ninh biên giới và kiểm soát di dân, nên rất khó để chứng minh rằng đây không phải là một hoạt động thi hành luật pháp.
Hội đồng An ninh Quốc gia đã từ chối bình luận khi được hãng tin Associated Press yêu cầu lên tiếng.